Expertenlezing Robert Jeszke: 13 mei 2022
Op 13 mei organiseerde LIAS de eerste van drie expertlezingen in het kader van het project ‘Maatschappelijke aspecten van klimaatverandering’. In het Hollands College spreekt Robert Jeszke (Polen) over de uitdaging om steenkool uit te faseren.
robert-jeszke

13 mei 2022 - Refter Hollands College

De uitfasering van steenkool moet prioriteit zijn in de wereldklimaatstrategie

Hoofdspreker: Robert Jeszke

Panel: Eswaran Somanathan en Jos Delbeke

 

Steenkool voorziet in bijna 30% van de wereldenergiebehoefte, maar draagt ook onevenredig bij tot de opwarming van de aarde. Elektriciteit die wordt opgewekt door kolencentrales stoot twee keer .zoveel broeikasgassen uit als een centrale die op gas werkt en natuurlijk veel meer dan een elektriciteitscentrale op basis van hernieuwbare energiebronnen die vrijwel geen broeikasgassen uitstoot.

COP 26 slaagde er niet in overeenstemming te bereiken over een wereldwijd plan voor de geleidelijke afschaffing van steenkool. Dit was geen verrassing, aangezien steenkool historisch gezien de eerste en lange tijd de goedkoopste bron van fossiele energie is geweest en het gebruik ervan sterk geconcentreerd is in een paar landen. Voor sommige landen, zoals Zuid-Afrika en Colombia, die over grote reserves beschikken, is steenkool bovendien een belangrijk exportproduct.

Om in die landen van steenkool af te komen, moeten mijninstallaties, spoorlijnen en elektriciteitscentrales worden ontmanteld en moet deze energiebron worden vervangen door hoofdzakelijk hernieuwbare energiebronnen zoals zon en wind. Gevestigde belangen, of het nu gaat om eigenaars of werknemers, zullen alleen instemmen met de omschakeling als deze op lange termijn voordelen oplevert, niet alleen voor het land in zijn geheel, maar ook voor de mijnbouwregio’s.

Zelfs in West-Europa blijft deze omschakeling voor een paar landen een belangrijke kwestie. Neem bijvoorbeeld Duitsland, waar de regering in 2020 besloot om pas in 2038 te stoppen met de productie en het gebruik van steenkool (bruinkool). Maar er zijn ook landen als Polen, Bulgarije en Roemenië, waar de nationale steenkoolproductie een belangrijk onderdeel blijft van de lokale energieproductie en -consumptie. In ontwikkelingslanden zal deze omschakeling moeilijker verlopen. Ten eerste is energie voor sommige van deze landen een belangrijk exportproduct. Ten tweede zal het grootste deel van de beroepsbevolking minder goed opgeleid zijn en dus minder gemakkelijk omgeschoold kunnen worden voor werk in andere sectoren van de economie. Ten derde zijn de economieën in ontwikkelingslanden vaak sterker gereguleerd en dit geldt zeker voor de energiesectoren die een belangrijke werkgever en generator van royalty’s en overheidsinkomsten zijn.

Tijdens deze openbare LIAS-avond zal professor Robert Jeszke ingaan op de uitdagingen van energieconversie in Polen. LIAS fellows Eswaran Somanathan (Indian Statistical Institute (ISI) in Delhi, India) en Jos Delbeke (KU Leuven) zullen met hem in discussie gaan. Daarna zal Jos Delbeke de openbare discussie modereren.

 

rector-luc-sels-zw

De intentie is om in LIAS op basis van internationaal en interdisciplinair overleg wetenschappelijke inzichten over grote maatschappelijk uitdagingen te laten samenbrengen.

Luc Sels

Rector KU Leuven en Co-voorzitter LIAS Foundation
Contact