Missie
Informatie is erg toegankelijk geworden vandaag en we worden overspoeld met verschillende inzichten. Het is echter moeilijk om betrouwbare en onbetrouwbare informatie van elkaar te onderscheiden, waardoor het brede publiek soms wetenschappelijke bevindingen en feiten verwart met opinies. Een gezond publiek debat over de belangrijke maatschappelijke uitdagingen heeft nood aan een gemeenschappelijke en wetenschappelijk gefundeerde basis. LIAS wil bijdragen aan deze basis door wetenschappelijke deelinzichten te integreren op basis van internationale interdisciplinaire discussie, en die geïntegreerde inzichten op een interessante en bevattelijke manier aan het brede publiek kenbaar te maken.
Grondige kennis vergt specialisatie
Universiteiten zijn daarom georganiseerd in faculteiten en departementen die zich toespitsen op deelaspecten van de werkelijkheid. Academisch onderzoek kan daardoor een gefragmenteerde indruk geven. Om een basis te kunnen bieden voor gefundeerd maatschappelijk debat, moet de wetenschap haar deelinzichten ook over de grenzen van disciplines heen samenbrengen. Een goed geïnformeerd publiek debat zal bijdragen aan het draagvlak voor verstandige beleidsbeslissingen. Daarom wil LIAS gerenommeerde onderzoekers betrekken in internationaal overleg over de uitdagingen die bepalend zijn voor de toekomst van onze wereldgemeenschap. Op basis van de beste wetenschappelijke kennis uit verschillende disciplines van over heel de wereld komen we tot geïntegreerde inzichten.
Goede communicatie brengt interessante ideeën tot leven
Het is niet alleen belangrijk om relevante langetermijnvisies te ontwikkelen, het is minstens even belangrijk om deze onderbouwde visies voor een breed publiek toegankelijk te maken. Daarom zet LIAS in op de aantrekkelijke, bevattelijke communicatie van deze wetenschappelijke visies. Alleen op die manier vinden deze inzichten ingang in het maatschappelijke debat en dragen ze bij tot de alertheid van de nationale en internationale publieke opinie.
LIAS is een University-Based Institute for Advanced Study (UBIAS). In tegenstelling tot zelfstandige Institutes for Advanced Study maken University-Based Institutes for Advanced Study gebruik van de expertise en de onderzoeksnetwerken die hun thuisuniversiteit biedt. Omgekeerd draagt de internationale dynamiek van een UBIAS bij aan de academische cultuur en de wetenschappelijke prestaties van de thuisuniversiteit.
LIAS is ingebed in de KU Leuven, een van de topuniversiteiten wereldwijd. KU Leuven is een van de oudste universiteiten van Europa, met een uitgebreid historisch-cultureel erfgoed. Onder gerenommeerde toponderzoekers is er daarom een grote bereidheid om naar Leuven te komen.
BESTUUR
LIAS wordt geleid door een beheerraad en een dagelijks bestuur.
Hollands College
Het Hollands College werd in 1617 opgericht om huisvesting te bieden aan theologiestudenten van het bisdom Haarlem. Door een speling van het lot werd het college tijdens de Franse bezetting niet ontmanteld. Toen het begin negentiende eeuw werd verkocht, kwam het in handen van zuster Cicercule Paridaens, die er een meisjespensionaat in onderbracht dat later uitgroeide tot een levendige schoolgemeenschap. De zusters hebben de interieurs van enkele kamers (bibliotheek, trappenhuis en kapel) intact bewaard. In 2009 verwierf de KU Leuven het college en vandaag vormt dit unieke patrimonium de uitvalsbasis van Metaforum en LIAS.
LIAS fellows worden gehuisvest in het Leuvens Groot Begijnhof, maar hebben een studeerkamer in het college. Ook de vergaderingen, de seminaries en discussies vinden hier plaats. In het college worden ook wekelijks middaggesprekken, debatten en discussies georganiseerd door Metaforum voor de leden van de universitaire gemeenschap en andere belangstellenden. Er vinden in het college ook regelmatig concerten plaats. Op die manier fungeert het Hollands College als een ontmoetingsplaats voor academische reflectie op het snijpunt tussen internationaal wetenschappelijk overleg en cultuur.
LIAS Foundation
LIAS Foundation is een Fonds waarvan de middelen zijn bestemd voor de werking en de communicatie van LIAS. De werking van LIAS omvat de organisatie van het verblijf en het overleg tussen de LIAS-fellows en de coördinatie van publieke lezingen en debatten. De communicatie van LIAS heeft betrekking op de ontwikkeling van de website, presentaties, video-opnames en publicaties op basis waarvan de LIAS-bevindingen op een aantrekkelijke manier aan een breed publiek kenbaar worden gemaakt.
LIAS Foundation wordt bestuurd door een beheerscomité waarin de rector, de algemeen beheerder, de groepsvoorzitters van de KU Leuven, de voorzitter en een lid van de stuurgroep van Metaforum en de initiatiefnemers van het Fonds zetelen, samen met een aantal gecoöpteerde externe leden die in functie van hun persoonlijk engagement voor een mandaat van vijf jaar deel uitmaken van het beheerscomité. Het beheerscomité wordt voorgezeten door de rector, momenteel Luc Sels en de initiatiefnemer van het Fonds, Joost Van Meerbeeck.
Bijkomende ondersteuning van LIAS
Naast LIAS Foundation kan LIAS ook een beroep doen op een aantal andere fondsen en kredieten, waaronder het Herman Van der Wee Fonds en het Mark Waer Fonds ter promotie van de interdisciplinaire maatschappelijke reflectie. Het Herman Van der Wee Fonds werd opgericht in 2016 “om de inbreng van internationaal gerenommeerde fellows voor het onderzoek van jonge postdoctorale onderzoekers uit de Sociale en de Humane Wetenschappen te bevorderen en om het interdisciplinair overleg aan de KU Leuven een internationale dimensie te geven.” Het Mark Waer Fonds is opgericht om het interdisciplinair overleg aan de KU Leuven te bevorderen. Voor het eerste project in 2018, Maatschappelijke aspecten van dementie, kon ook gebruik gemaakt worden van de inzet van de mecenaatscampagne Opening the Future.
Metaforum
Metaforum is een overlegplatform voor interdisciplinair overleg binnen de KU Leuven. Metaforum werd gecreëerd met de bedoeling de waarde van wetenschappelijke inzichten voor het maatschappelijk debat te optimaliseren. Wetenschappers streven van nature naar verdiepende kennis binnen een afgelijnd onderzoekdomein. Ze participeren aan de discussies in de frontlijn van het onderzoek. Academische kennis heeft daardoor een gespecialiseerd karakter. Door wetenschappers van de KU Leuven uit te nodigen om samen te overleggen over maatschappelijke relevante onderwerpen, kunnen er gezichtspunten worden ontwikkeld vanuit een breder perspectief. Om het maatschappelijk debat met geïntegreerde wetenschappelijke deelinzichten te kunnen verrijken, nodigt Metaforum wetenschappers uit om samen visieteksten te maken.
Metaforum biedt LIAS de gedroomde uitgangspositie om wetenschappelijk goed voorbereide discussies aan te gaan met internationale toponderzoekers over problemen die een belangrijke impact zullen hebben op de toekomst van onze wereldgemeenschap. De thema’s waarrond LIAS internationaal onderzoek organiseert, worden immers vanuit Metaforum inhoudelijk voorbereid door een werkgroep van Leuvense onderzoekers. De probleemstelling waarrond het internationaal overleg wordt georganiseerd kan zo op basis van de meest recente wetenschappelijke bevindingen op punt worden gezet. Tegelijk kunnen op basis van de internationale contacten van de Leuvense onderzoekers de meest relevante internationale toponderzoekers opgespoord worden.
GESCHIEDENIS
In 2020 beslisten rector Luc Sels en het bestuur van de KU Leuven voluit te gaan voor de uitbouw van een Leuven Institute for Advanced Study. Op 2 juni 2021 ondertekent de KU Leuven een overeenkomst met schenkers Joost en Hilde Van Meerbeeck-Debois en hun family office.
Officiële voorstelling LIAS
Oprichting LIAS Foundation
Democratie en het middenveld
Maatschappelijke aspecten van dementie
Metaforum Institute
Hollands College
Geschiedenis van het LIAS
De ambitie om een Leuvens Institute for Advanced Study op te richten bestaat al geruime tijd. Verschillende Leuvense onderzoekers die in het Princeton IAS en in andere vooraanstaande Institutes for Advanced Study verbleven, kenden de meerwaarde van dit soort instellingen.
De KU Leuven speelt op internationaal vlak in verschillende vakdomeinen een toonaangevende rol en beschikt over een uniek patrimonium in het hart van Europa, waardoor Leuven voor toponderzoekers een interessante locatie is om er als fellow te studeren en met andere collega’s te overleggen.
Internationale Fellows
Vanaf 2018 werden internationale fellows naar Leuven uitgenodigd voor thematisch interdisciplinair overleg over maatschappelijk relevante problemen. Sinds 2020 bestaat er officieel een Leuven Institute for Advanced Study (LIAS). De intentie was om het KU Leuven onderzoek beter tot zijn recht te laten komen door, aan de hand van geïntegreerde visieteksten, van betekenis te zijn voor het maatschappelijk debat.
Fonds Metaforum Institute
Vooral professor Herman Van der Wee overtuigde het bestuur van de KU Leuven ervan om in Leuven een Institute of Advanced Study op te richten.
In 2016 namen vrienden van professor Herman Van der Wee het initiatief om een fonds te creëren voor de oprichting van een Leuvens Institute for Advanced Study met de naam Metaforum Institute, waarmee vanaf 2018 internationale fellows naar Leuven werden uitgenodigd voor thematisch interdisciplinair overleg over maatschappelijk relevante problemen: in 2018 over de sociale aspecten van dementie; in 2019 rond democratie en het middenveld.
De intentie was om het KU Leuven onderzoek beter tot zijn recht te laten komen door, aan de hand van geïntegreerde visieteksten, van betekenis te zijn voor het maatschappelijk debat.
Metaforum nam in 2011 zijn intrek in het Hollands College, met de bedoeling om dit oude universiteitscollege uit te bouwen tot een ontmoetingsplaats voor inhoudelijk overleg en culturele manifestaties. Tegelijk groeide de ambitie om het Metaforum-overleg te internationaliseren en het Hollands College uit te bouwen tot de uitvalsbasis van een Institute for Advanced Study.
LIAS Foundation
In 2020 beslisten rector Luc Sels en het bestuur van de KU Leuven voluit te gaan voor de uitbouw van een Leuven Institute for Advanced Study. De intentie was om LIAS op basis van internationaal en interdisciplinair overleg, wetenschappelijke inzichten over grote maatschappelijke uitdagingen te laten samenbrengen.
Voor de realisatie van die ambitie kon de KU Leuven rekenen op de medewerking van enkele ondernemende families in het kader van hun maatschappelijk engagement. Naast het werk en verblijf van toponderzoekers, inspireerden ze LIAS om ook te investeren in hedendaagse en toegankelijke communicatie over de resultaten van dat onderzoek. Op die manier wordt geambieerd het maatschappelijk debat te stimuleren op basis van ruim internationaal feitenmateriaal en interdisciplinaire reflectie.
In mei 2021 ondertekenen de KU Leuven een overeenkomst met Joost en Hilde Van Meerbeeck-Debois en werd de LIAS Foundation opgericht dat, verder bouwend op het Fonds Herman Van der Wee en naast de inbreng van de KU Leuven, de middelen voor de uitbouw van het LIAS voorziet.
Op 2 november 2021 wordt LIAS officieel aan het brede publiek voorgesteld.
Een gezond publiek debat over de belangrijke maatschappelijke uitdagingen heeft nood aan een gemeenschappelijke en wetenschappelijk gefundeerde basis.
Bart Pattyn
Co-voorzitter LIAS en lid bestuur LIAS Foundation
Contact
- Pater Damiaanplein 9
- BE-3000 LEUVEN
- Contactformulier
- +32 16 32 38 29